ประกันสังคมเผย มีเงินสดจ่ายเยียวยา ได้แค่ 7-8 แสนคน
17 เม.ย. 2563, 12:45
"คุณพิศมัย นิธิไพบูลย์" ผู้ตรวจราชการกรม สำนักงานประกันสังคม เปิดใจในรายการ โหนกระแส เรื่องกรณีเงินประกันสังคม แรงงานในระบบที่มีนายจ้างส่งประกันสังคมถูกพักงาน เพราะผลกระทบโควิด-19 ถึงตอนนี้ยังไม่ได้รับการช่วยเหลือหรือดูแลเยียวยา เผยมีเงินสดจ่ายเยียวยา ได้แค่ 7-8 แสนคน ถ้ามากกว่านั้น ต้องไปดูอีกทีเพราะเงินอยู่ในรูปแบบของการลงทุน
ดร.จักษ์ บอกว่า เพดานประกันสังคมอยู่ที่ 15,000 แต่จ่ายครึ่งเดียว 50 เปอร์เซ็นต์ คือ 7,500 แต่สัก 2 สัปดาห์เปลี่ยนแล้ว ตอนนี้เปลี่ยนเป็นกี่เปอร์เซ็นต์ ?
"62 เปอร์เซ็นต์แล้วค่ะ จาก 15,000 บาท ประมาณ 9,300 บาทต่อคนต่อเดือน เรากำหนดว่าไม่เกิน 90 วัน"
ใครบ้างที่คิดว่าน่าจะเป็นคนที่อยู่ในประกันสังคม ?
"ตอนนี้เรากำหนดว่านายจ้างมีลูกจ้างตั้งแต่ 1 คนขึ้นไป ต้องขึ้นทะเบียนกองทุนประกันสังคม นายจ้างที่ขึ้นทะเบียนมาแล้ว ณ เวลานี้ จะมีลูกจ้างที่อยู่ในระบบประกันสังคม หรือผู้ประกันตนตามมาตรา 33 คืออยู่ในระบบการจ้างงาน 11.6 ล้านคน"
11 ล้านคนตอนนี้ ทางมุมประกันสังคม คิดว่ามีผลกระทบกี่คน ?
"11 ล้านคนเข้ามาอยู่ในระบบก็จริง แต่จะมีส่วนหนึ่งที่ส่งเงินสมทบไม่ครบ 6 เดือน กรณีว่างงานคุณต้องส่งเงินสมทบเข้ามา 6 เดือน ภายใน 15 เดือนย้อนหลัง ที่เรามีอยู่ 2 ล้าน ส่งสมทบไม่ครบ เขาจะว่างงานหรืออย่างไรก็แล้วแต่ ก็จะไม่ได้เงินตรงนี้"
แล้วเขาทำยังไง ?
"คนกลุ่มนี้เราก็ให้ข้อมูลกระทรวงการคลังไปแล้ว"
ไปคลังก็ไม่ได้เหรอ ?
"ตอนนี้ที่ให้ข้อมูลไป มีคนส่งเงินสมทบไม่ครบ 6 เดือน เฉพาะกิจการที่รัฐสั่งให้หยุดประมาณ 7 หมื่น มีกลุ่มพวกมาตรา 39, 40 ที่เราให้ไป กรณีว่างงานต้องส่งให้ครบ 6 เดือน ซึ่งปกติลูกจ้างไม่ขาดอยู่แล้ว หน้าที่นี้เป็นของนายจ้าง แต่มีนายจ้างบางรายที่ค้างชำระเงินสมทบ แต่เราก็ให้สิทธิ์ลูกจ้าง"
ต้องไปเล่นนายจ้าง ?
"ใช่ค่ะ นายจ้างต้องรับผิดชอบ ถ้านายจ้างไม่ส่งเงินทั้ง 2 ส่วนเข้ามาตามกำหนด นายจ้างจะเป็นคนจ่ายฝ่ายเดียว พร้อมค่าปรับที่เกิดขึ้น สิทธิ์เราก็ให้ลูกจ้างเหมือนเดิม ระยะเวลาที่เขามาประกันสังคม ทำงาน 6 เดือน แต่ส่งเข้ามาไม่ครบ เราก็ต้องย้อนไปที่นายจ้างว่าระหว่างส่งไม่ครบเขาทำงานไหม ถ้าทำงานเขาก็ให้สิทธิ์ลูกจ้าง"
62 เปอร์เซ็นต์ ให้กี่เดือน ?
"เดือนต่อเดือน จ่ายกรณีว่างงานก็ 3 เดือน 90 วัน"
ไม่ได้ลดเหลือเดือนเดียว ?
"(หัวเราะ) ลดไม่ได้ค่ะ ถ้าออกเป็นมติ ครม. กฎกระทรวงต้องใช้บังคับเลย ประกาศเมื่อไหร่ จะไปลดเพิ่มก็ไม่ได้แล้ว ต้องเป็นไปตามนั้น กฎกระทรวงนั้นให้ใช้ได้ 6 เดือนถึงสิงหาคมค่ะ"
กรณีบริษัทมีลูกจ้างแล้วเขามีผลกระทบ แต่เขาดูแลให้เงินเดือนอยู่ คนเหล่านี้รับได้ไหม ?
"ไม่ได้ค่ะ เพราะถือว่ายังไม่ใช่ผู้ว่างงาน ไม่ถือว่าเป็นคนที่ขาดรายได้"
แต่นายจ้างจ่าย 75 เปอร์เซ็นต์ ?
"แต่ตรงนั้นเป็นการตอบแทนในวันหยุดหรือวันลา หรือวันหยุดที่ไม่รับค่าจ้าง ฉะนั้นลูกจ้างก็ไม่ได้สิทธิ์ตรงนี้"
คนเคยส่งประกันสังคม 10 ปี ขาดส่ง 2-3 เดือนก็ไม่ได้ ?
"ถ้าขาดส่งกรณีไม่ใช่ความผิดลูกจ้างก็ได้ แต่ต้องไปไล่เบี้ยจากนายจ้าง มัน 6 เดือน ย้อนหลังไป 15 เดือน ยังไงก็ได้ แต่กรณีหยุดจ่าย 75 เปอร์เซ็นต์ ตามกฎหมายคุ้มครองแรงงาน ตรงนั้นเราถือว่าเงินที่นายจ้างจ่ายให้ เขาไม่ได้ขาดรายได้ เขาจะมารับเงินว่างงานตรงนี้ไม่ได้"
คนเดือดร้อนตั้งแต่เดือนมกราคม 2563 จ่ายย้อนหลังไหม ?
"กฎกระทรวงฉบับนี้มีผลบังคับใช้ คนได้รับตรงนี้เป็นเดือนมีนาคมเป็นต้นไป ไม่ใช่เดือนมกราคม-กุมภาพันธ์ เดือนมีนาคม ก็เป็นเดือนที่ลูกจ้างใช้สิทธิ์ เราก็ย้อนหลังไป 15 เดือน ถ้ามีเงินสมทบเข้ามาใน 6 เดือนมีการจ่าย"
แม้คนงานที่อยู่กับนายจ้างถูกลดเงินเดือนลงมา อันนั้นเป็นส่วนนายจ้าง ไม่เกี่ยวกับประกันสังคม ?
"ใช่ค่ะ"
เงินที่เอามาเยียวยาโควิด 19 จะมีผลกระทบกับเงินสะสมประกันสังคมในอนาคตไหม ?
"ไม่มีค่ะ เพราะเงินที่เก็บเข้ามาคือเงิน 5 เปอร์เซ็นต์ ว่างงานเราเก็บแค่ 0.5 เปอร์เซ็นต์ 5 บาท เก็บแค่ 50 สตางค์ เก็บน้อยมาก"
กรณีลูกจ้างถูกเลิกจ้างปกติ หรือลาออกไปเอง ได้ไหม ?
"เงินตรงนี้เราจ่ายให้เป็นการเพิ่มในเหตุสุดวิสัยโรคโควิด 19 ตอนนี้ เดิมไม่มีนะคะ สมัยก่อนเรามีการเพิ่มสิทธิประโยชน์ให้ด้วย ตอนนี้ลาออกเองเราจ่ายให้ 45 เปอร์เซ็นต์ ส่วนกรณีเลิกจ้าง หรือเลิกกิจการ ไม่ทำแล้ว หรือย้ายถิ่นฐาน ตรงนี้เราก็เพิ่มให้ เราเพิ่มให้ร้อยละ 70 ไม่เกิน 200 วัน"
ลองเอาภาษาชาวบ้านง่าย ๆ ?
"ตอนนี้ที่เราเยียวยาโควิดคือเราเรียกเหตุสุดวิสัย เพราะไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน เราก็มีการเพิ่มสิทธิประโยชน์ให้กรณีว่างงาน คนที่รัฐสั่งให้หยุดเยียวยา 62 เปอร์เซ็นต์ เพิ่มกลุ่มเป้าหมายกรณีนายจ้างหยุดกิจการเพราะโควิด ก็มารับ 62 เปอรเซ็นต์ ไม่เกิน 90 วัน นี่คือเหตุสุดวิสัย ส่วนลาออก ถูกเลิกจ้างปกติ ก็เป็นเหตุทั่ว ๆ ไป"
ช่องทางเข้าไปติดต่อทำยังไง ?
"ตอนนี้ที่เป็นกรณีว่างงาน เราไม่อยากให้คนมาติดต่อที่สำนักงานเยอะ เราให้ใช้วิธียื่นผ่านอีฟอร์มในเว็บไซต์ประกันสังคม ให้นายจ้างเข้ามารับรองด้วย ถ้านายจ้างไม่เข้ามากรอกว่าลูกจ้างว่างงานจริงก็จะวินิจฉัยไม่ได้ มีอีกมากที่เป็นแบบนั้น เราจ่ายให้ได้เฉพาะกรณีที่นายจ้างมารับรอง"
ลงทางเว็บไซต์อย่างเดียว ?
"ถ้ากรณีสะดวก ไม่ไปรวมกลุุ่มกันมาก สามารถยื่นได้ที่สำนักงานด้วย ไม่ว่าเจ็บป่วย คลอดบุตร ทุพพลภาพ ไปสำนักงานได้ แต่ตอนนี้เราให้ส่งทางไปรษณีย์ นายจ้างรวบรวมยื่นให้"
นายจ้างไม่ทำให้ ?
"เราก็ต้องตามนายจ้าง เราตามเองก็ได้ แต่บางทีเราโทร. ไปไม่รับสายเลย ก็อาจปิดกิจการไปแล้ว ไม่ได้ติดต่อกันแล้ว ระหว่างนายจ้าง ลูกจ้าง ก็ขอความร่วมมือลูกจ้างให้ไปตามนายจ้างให้หน่อยนะ มันไม่ได้ยากเลย อีฟอร์มเป็นแบบฟอร์มกระดาษนี่แหละ"
แรงงานนอกระบบ 8 ล้าน แรงงานประกันสังคม 11 ล้าน ตัวเลขที่มีการคาดการณ์ 11 ล้านคน คิดว่าผลกระทบเท่าที่มีฐานข้อมูล คาดว่ากี่คน สำหรับคนที่ต้องรับเงินเยียวยา ?
"กรณีถูกกักตัว และรัฐสั่งให้หยุด เราทำข้อมูลไว้ ยื่นเข้ามาแล้วประมาณ 7 แสนราย แต่ยังไม่ได้จ่าย ตรงนี้ต้องสกรีนคนไม่มีสิทธิ์ออกไปก่อน เช่น เป็นมาตรา 39, 40 กับคนที่ออกไปนานแล้ว แต่มาขอรับสิทธิ์ด้วย"
11 ล้านคนจากประกันสังคม มีแค่ 7 แสนเองเหรอ ?
"ตอนแก้กฎกระทรวงครั้งแรก เราให้กลุ่มถูกกักตัวและกลุ่มที่รัฐสั่งให้หยุด ต่อมามีการแก้ไขกฎกระทรวงใหม่ ก็รวมกลุ่มที่นายจ้างหยุดกิจการเองด้วย ตอนนี้คงมากกว่านี้แล้วตั้งแต่นี้ไป"
คัดกรองจากอะไร AI หรือเปล่า ?
"ไม่ใช่ AI เจ้าหน้าที่คัดกรองเอง ช้าแต่ชัวร์ เราก็ให้ยื่นอีฟอร์ม แล้วเจ้าหน้าที่คัดกรองเอง ช้าแต่ชัวร์ค่ะ ระบบเราจะแมตชิ่งให้ก่อน แล้วให้เจ้าหน้าที่วินิจฉัยว่าได้หรือไม่ได้"
มีกรณีที่ว่ามีบุคคลบางคนได้รับทั้งประกันสังคม และฝั่งแรงงานนอกระบบด้วย 2 เด้ง เป็นไปได้ไหม ?
"คิดว่าเป็นไปไม่ได้นะ เพราะข้อมูลประกันสังคมก็มีอยู่ที่กระทรวงการคลังด้วย"
แต่มีคนบอกว่าได้ 2 เด้ง ?
"มันเป็นช่วงคาบเกี่ยว พ.ร.บ. คนนั้นเขาออกจากงานไปและทำประกันว่างงาน ตั้งแต่เดือนธันวาคมแล้วเงินมาได้ช่วงนี้พอดี ณ ปัจจุบันไม่น่าจะมีแบบนี้แล้วนะคะ เพราะมาตรา 39 รายชื่อไปอยู่กระทรวงการคลัง เขาต้องรับทางเดียว"
เงินสายป่านยาวแค่ไหน ?
"ที่เราคำนวณ 7-8 แสน มีเงินจ่ายค่ะ"
ถ้าขึ้นไป 2 ล้านไม่มีเงินจ่ายเหรอ ?
"(หัวเราะ) ขอคำนวณก่อนค่ะ ต้องไปดูว่ามีเงินอยู่ที่เราเป็นเงินลงทุนด้วย ไม่ใช่เงินสดนะคะ เงินมี 4 กรณีแรก เราเอาไปลงทุนไม่ได้เหมือนกัน อาจจะหลักทรัพย์เสี่ยงสูงเสี่ยงน้อยไม่เหมือนกัน ต้องดูก่อนว่าจะทำอย่างไรได้"
ไปดูว่ากู้ได้ไหม ?
"เรื่องกู้คงกู้ไม่ได้ค่ะ"
กรณีคนจ่ายเงินค่าประกันสังคมไปไหน ?
"อยู่ในกองทุน ถ้าลูกจ้างออกจากงาน อายุ 55 ปี เขาได้รับบำนาญหรือบำเหน็จก็ได้ และสมทบจากนายจ้างอีก เราต้องรอจ่ายให้เขา ไม่สามารถดึงมาจ่ายให้ได้"
กลัวไม่พอไหม ?
"ต้องดูสถานะก่อน ถ้าไม่พอจะทำอย่างไร"
ผอ. บอกมี 6 แสนล้าน สักพักนายกฯ บอกอีกเรื่อง ?
"ขอดูก่อน ไม่สามารถตอบได้ตอนนี้เลย ต้องขอดูก่อน เราลงทุนไว้ก็พอสมควร"
ให้ลงทะเบียนได้แล้ว ?
"ใช่ค่ะ กฎกระทรวงบังคับใช้เมื่อไหร่ ประกาศในราชกิจจาเมื่อไหร่ก็ไม่นานเกินรอ"
กลัวเว็บล่มไหม ?
"เคยมีประสบการณ์เหมือนกัน วันแรกจะมีปัญหา แต่ช่วงไม่นาน สามารถแก้ได้ วิธีที่ง่ายที่สุดคือกรณีเหตุสุดวิสัย ทั้งลูกจ้างและนายจ้างมัดรวมส่งมาทางไปรษณีย์เลยค่ะ"